FARKLI DOZLARDA AMİNOASİT VE ÇİNKO UYGULAMALARININ NOHUTUN VERİM VE KALİTESİ ÜZERİNE ETKİLERİ
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.13150227Anahtar Kelimeler:
Nohut, çinko, aminoasit, verim, kaliteÖzet
Bu araştırma Konya Kadınhanı ekolojik şartlarında Azkan tescilli nohut çeşidine farklı dozlarda uygulanan çinko (Zn0, Zn1, Zn2, Zn3, Zn4) ve aminoasit (aa0, aa1, aa2, aa3) içerikli gübrelerin verimi, verim unsurları ve kalite özellikleri üzerine etkilerini belirlemek amacıyla Tesadüf Bloklarında Faktöriyel Deneme Desenine göre 3 tekerrürlü olarak 2022 yılında yürütülmüştür.
Araştırma sonucunda çinko ve aminoasit uygulamalarına göre tane verimi 242,66-274,66 kg/da, protein oranı %21,41-%21,44, protein verimi 56,03-56,14 kg/da, yüz tane ağırlığı 44,78-44,36 g, bitki boyu 42,11-41,48 cm, bitkide bakla sayısı 37,65-41,98 adet/bitki, ilk bakla yüksekliği 17,83-18,24 cm ve dal sayısı 8,90-8,46 adet/bitki arasındadır. Yapılan varyans analizi sonucuna göre bitkide bakla sayısı bölümünden aminoasit dozları arasındaki fark istatistiki olarak %1 seviyesinde önemli çıkarken diğer özellikler ve uygulamalar ile ilgili varyans analiz sonuçları istatistiki olarak önemli çıkmamıştır. Varyans analizine göre önemli çıkmamada en yüksek tane verimi en fazla uygulanan çinko ve aminoasit dozlarının uygulandığı parsellerden elde edilmiştir.
Referanslar
Akay, A. (2011a). Effect of zincfertilizerapplications on yieldand element contents of someregisteredchickpeasvarieties. AfricanJournal of Biotechnology, 10(61), 13090-13096.
Akay, A. (2011b). Effect of zincfertilizerapplications on yieldand element concentrations of someregisteredchickpeascultivars. AfricanJournalBiotechology, 10, 1289012896.
Akay, A. ve Önder, M. (2004). Nohut çeşitlerinde çinkolu gübre uygulamasının verim ve bazı verim unsurlarına etkisi. 3. Ulusal Gübre Kongresi, Tarım, Sanayi, Çevre, 11-13 Ekim 2004, 573-580, Tokat.
Arif, M., Waqas, M., Nawab, K., & Shahid, M. (2007). Effect of seed priming in Zn solutions on chickpea and wheat. In African crop science conference proceedings, 8, 237-240.
Bank, L.W. (2007). Effect of timing of foliarzincfertilizer on yieldcomponents of soybean. Australian J. Expt. Agric. andAnimalHusbandary, 22(116), 226-231.
Barut, H. (2012). Farklı doz ve zamanlarda uygulanan çinko ve azotun buğdayda tane çinko konsantrasyonu üzerine etkisi. Doktora tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
Biçer, B.T. (2014). Nohut (Cicerarietinum L.) ve mercimek (Lens culinarisMedik)’te bazı agronomik çalışmalar. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 1(1): 42–51.
Bilen, İ. (2017).Tarla koşullarında yetişen mısır bitkisinin gelişmesine çinkoyla beslenmesine ve tane verimine yapraktan uygulanan çinko ve çinkoyla birlikte üre gübrelemesinin etkisi.Yüksek lisans tezi, Harran Üniversitesi,Şanlıurfa.
BrehlerB, Wedepohl KH (1978). Zincin (ed), handbook of geochemistryvol. II/3. Ed. Wedepohl, K.H. Springer. 125, Varlag, Berlin.
Bukvić G, Antunović M, Popović S, Rastija M (2003). Effect of P andZnfertilization on biomassyieldanditsuptakebymaizelines (Zeamays L.). PlantSoilEnviron., 49(11): 505-510.
Çakmak, İ. (1998). Selection and characterization of crealgeno types with high zincefficiency and evaluation of bioavailability of zinc in wheatfortheCentral AnatolianRegion, 171. Adana.
Çakmak, İ. (2008). Enrichment of cerealgrainswithzinc. AgronomicorGeneticBiofortification, PlantSoil, 302, 1-17.
Ekiz, H.L., Öztürk, S., Bağcı, A., Gültekin, L., Yılmaz, A. ve Çakmak, İ. (1997). Çinko noksanlığının buğdayın kuraklık toleransı üzerine etkileri. I. Ulusal Çinko Kongresi, 12-16 Mayıs 1997, Eskişehir.
Eyüpoğlu F, Kurucu N, Talaz S (1995). Thesuitablemicro element statusforplant of Turkeysoils. SoilandFertilizerResearchInstitute Final Report. Project Number:620/A-002, Ankara.
Ghasemian, V., Ghalavand, A., Zadeh, A. S., & Pirzad, A. (2010). The effect of iron, zinc and manganese on quality and quantity of soybean seed.J. Phytol., 2(11), 73-79.http://journal-phytology.com/article/download/5066/2565.
Gitelson, A. A., Gritz, Y., & Merzlyak, M. N. (2003). Relationships between leaf chlorophyll content and spectral reflectance and algorithms for non-destructive chlorophyll assessment in higher plant leaves. Journal of plant physiology, 160(3), 271-282.
Gul H, Said A, Saeed B, Mohammad F, Ahmad I (2011). Effect of foliar Application of Nitrogen, PotassiumandZinc on WheatGrowth. ARPN Journal of AgriculturalandBiologicalScience. Vol. 6, NO. 4.
Gülmezoğlu N, Aytaç Z (2016). Farklı Çinko Uygulamalarının Aspir Bitkisinin Verimi ve Çinko Alımı Üzerine Etkisi. Toprak Su Dergisi, 5 (2): (11-17)
Gülümser A (2016). Dünyada ve Türkiye’de yemeklik tane baklagillerin durumu. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 25 (Özel sayı-1):292-298.
Hafız, S. I. (2004). Response of chickpea crop to biofertilization and foliar spraying with zinc under different levels of N and P fertilization in newly reclaimed sandy soils. Annals of AgriculturalScience, 42(3), 933-948.
Harris D, Rashid A, Miraj G, Arif, M, Yunas M (2008). On-farmseedprimingwithzinc in chickpeaandwheat in Pakistan. PlantSoil, 306, 3-10.
Heidarian, A. R., Kord, H., Mostafavi, K., Lak, A. P., & Mashhadi, F. A. (2011). Investigating Fe and Zn foliar application on yield and its components of soybean (Glycine max (L) Merr.) at different growth stages. Journal of Agricultural Biotechnology and Sustainable Development, 3(9), 189-197.
Johnson, E., Lauren, G., Welch, R., & Duxbury, J. (2005). A comparison of theeffects of micronutrientseedprimingandsoilfertilization on the mineral nutrition of chickpea (Cicerarietinum L.), lentil (Lens culinarisMedic.), rice (Oryzasativa L.) andwheat (Triticumaestivum) in Nepal. Expl. Agric., 41, 427-448.
Karaağaç, H.A, Baran, M.F., Mart, D., Bolat, A. ve Eren, Ö. (2019). Nohut üretiminde enerji kullanım etkinliği ve sera gazı (GHG) emisyonunun belirlenmesi (Adana ili örneği). Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 16, 41-50.
Khan HR, McDonald GK, Rengel Z (2000).Response of chickpeagenotypestozincfertilizationunderfiledconditions in South Australiaand Pakistan. J PlantNutr. 23(10): 1517-1531.
Khan HR, McDonald GK, Rengel Z (2003). Znfertilizationimproveswateruseefficiency, grainyieldandseedZncontent in chickpea. PlantandSoil, 249: 389-400.
Kobraee, S., Shamsi, K., & Rasekhi, B. (2011). Effect of micronutrients application on yield and yield components of soybean. Annals of Biological research, 2(2), 476-482.
Kulaz, H, Çiftçi V (1999). Van koşullarında bitki sıklığının nohut (Cicerarietinum L.)’ta verim ve verim öğelerine etkisi. TurkishJournal of AgricultureandForestry, 23(Ek sayı 3): 599-601.
Kün, E., Çiftçi, G.Y., Birsin, M., Ülger, A.C., Karahan, S., Zencici, N., Öktem, A., Güler, M., Yılmaz, N., Atak, M. (2005). Tahıl ve yemeklik tane baklagil üretimi: yemeklik tane baklagiller.Türkiye Ziraat Mühendisliği V. Teknik Kongresi, 3-7 Ocak 2005, Ankara, S: 396-407.
Marschner, H. (1993). Zincuptakefromsoils. InRobson, A.D. (Ed.), Zinc in SoilsandPlants(pp. 59-77).
Meyveci, K., Eyüpoğlu, H., Karagüllü, E,. Zencirci, N. ve Aydın, N. (1997). Çinkolu gübre uygulamasının bazı nohut çeşitleri, ileri verim kademesindeki hatlar ve gen kaynakları materyalinde verime etkisi. I. Ulusal Çinko Kongresi (Tarım, Gıda ve Sağlık) 12- 16/Mayıs,1997. Eskişehir.
Mut, Z. (1999). Damla-89 nohut çeşidinde bakteri aşılaması ilebirlikte çinko ve molibdenuygulamasının verim ve kaliteye etkilerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Yüksek lisans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
Pandey, N., Pathak, G.C., Sharma, C.P. (2009). Impairment in reproductivedevelopment is a majorfactorlimitingseedyield of black gram underzincdeficiency. Biol. Plant, 53, 723-727.
Rahman, M. M., Adan, M. J., Chowdhury, M. S. N., Ali, M. S., & Mahabub, T. S. (2015). Effects of Phosphorus and Zinc on the Growth and Yield of Mungbean (BARI mug 6). International Journal of Scientific and Research Publications, 5(2), 1-4.
Salwa, A. I. E., Taha, M. B., & Abdalla, M. A. M. (2011). Amendment of soil fertility and augmentation of the quantity and quality of soybean crop by using phosphorus and micronutrients. Int. J. Acad. Res, 3(2), 10-127.
Sawan, Z. M., Mahmoud, M. H., & El-Guibali, A. H. (2008). Influence of potassium fertilization and foliar application of zinc and phosphorus on growth, yield components, yield and fiber properties of Egyptian cotton (Gossypium barbadense L.). Journal of Plant Ecology, 1(4), 259-270.
Sharma, S., Sharma, P., Datta, S. P., & Gupta, V. (2009). Morphological and biochemical response of cicer arietinum var.-pusa-256 towards an excess zinc concentration. Afr. J. Basic Appl. Sci, 1(5-6), 105-109.
Sunder, S. (2001). Effect of phosphorusandzinc on growth, yieldandquality of clusterbean in North Western Rajasthan. M. Sc. (Ag.) Thesis, RajasthanAgriculturalUniversity, Bikaner.
Şehirali, S. (1988). Yemeklik tane baklagiller.Ankara: Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları.
Uçar, Ö. (2020). Farklı sıra arası mesafeleri, tavuk gübresi dozları ve tohum ön uygulamalarının nohut (Cicerarietinum L.)’un verim, verim öğeleri ve nodülasyonu üzerine etkileri.Doktora tezi, Siirt Üniversitesi, Siirt.
Valenciano, J. B., Boto, J. A., & Marcelo, V. (2011). Chickpea (Cicer arietinum L.) response to zinc, boron and molybdenum application under field conditions. New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science, 39(4), 217-229.
Zeidan, M. S., Mohamed, M. F., & Hamouda, H. A. (2010). Effect of foliar fertilization of Fe, Mn and Zn on wheat yield and quality in low sandy soils fertility. World J. Agric. Sci, 6(6), 696-699.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Fatih KURT
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
